Portrety osób, którym zawdzięczamy odzyskanie niepodległości  W związku ze zbliżającą się setną rocznicą odzyskania niepodległości, przybliżamy dokonania wielkich Polaków, dzięki którym nasz kraj powrócił na mapę Europy.

Józef Giza urodził się 3 marca 1887 r. w Dąbrówce Polskiej na Sądecczyźnie. Był jednym z najznamienitszych żołnierzy związanych z nowosądeckim 1 pułkiem strzelców podhalańskich, oficerem II Rzeczpospolitej.  

Ludzie Niepodległości

Józef Giza - generał z Sącza rodem

Prawnik, marszałek pierwszego Sejmu w odrodzonej Rzeczpospolitej. Świetny mówca, znakomicie przygotowany merytorycznie do kierowania izbą niższą parlamentu a potem także i Senatem. Człowiek o wielkich zasługach w dziele odbudowy polskiego parlamentaryzmu.

Ludzie Niepodległości - Wojciech Trąmpczyński

Ks. Tadeusz Jachimowski był filozofem i teologiem. Pełnił funkcję naczelnego kapelana Sokolstwa Polskiego w II Rzeczypospolitej i naczelnego kapelana Związku Walki Zbrojnej, a od 5 lutego 1943 roku był szefem służby duszpasterskiej Sił Zbrojnych w Kraju (Armii Krajowej), wikariuszem generalnym i zastępcą biskupa polowego Wojska Polskiego.

Wspomnienie o księdzu Tadeuszu Jachimowskim 

Wszystko zaczęło się 8 maja 1744 roku w Rzymie, gdzie na świat przyszedł Jan Filip Carossi. Dzieciństwo i młodość spędził z matką Marianną Julią z Massuccich w Dreźnie, na dworze króla Polski Augusta III. Matka jego piastowała wysokie stanowisko na dworze – była ochmistrzynią dam dworu drezdeńskiego. Tam też otrzymał podstawy wykształcenia, które kontynuował na Uniwersytecie w Lipsku.

Rodzina Carossich. Włosi, którzy wybrali Polskę za swoją ojczyznę

Łączył ich Kraków, Legiony i miłość do matematyki, którą zajmowali się całe życie. Ale i wydarzenie tragiczne – Sonderaktion Krakau, czyli aresztowanie przez Niemców profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego 6 listopada 1939 roku. 

Franciszek Leja i Witold Wilkosz. Czym zaowocowała miłość do matematyki?

Tak jak nikt nie podważał jego naukowych kompetencji, tak polityczna działalność Stanisława Kota była przedmiotem licznych kontrowersji. Zagorzały przeciwnik sanacji dał się poznać jako polityk mściwy i małostkowy - szczególnie w okresie II wojny światowej.

Ludzie Niepodległości - prof. Stanisław Kot 

Tadeusz Kasprzycki studiował prawo i nauki społeczne w Paryżu i Genewie, od 1911 roku działał w Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckim. Walczył w I wojnie światowej, a w 1915 roku Józef Piłsudski powierzył mu funkcję komendanta Polskiej Organizacji Wojskowej w Warszawie.

Tadeusz Kasprzycki - generał I Kompanii Kadrowej Legionów Polskich

W grudniu 1939 roku Marian Kozielewski wraz z bratem Janem przygotowali pierwszy raport o sytuacji w okupowanej Polsce, który przekazali paryskiemu rządowi Władysława Sikorskiego. Marian Kozielewski  był więźniem Pawiaka i Oświęcimia, walczył w Powstaniu Warszawskim. 

Wspomnienie Mariana Kozielewskiego

Ludzie Niepodległości 24 czerwca godz. 21:09

O wielkich Polakach, intelektualistach, którzy budowali zręby Rzeczypospolitej w "Ludziach Niepodległości" opowiada potomek rodu: Franciszek Bocheński.

Józef i Adolf Maria Bocheńscy 

Pochodziła ze Lwowa i tam jako nastolatka opiekowała się rannymi legionistami, pomagała w ucieczkach, dostarczała ubrania, dokumenty i informacje. 

Porucznik Zofia Lipowicz-Nowosielska

Wojciech Korfanty zapisał się z historii, jako polityk walczący o przyłączenie Górnego Śląska do Polski, przywódca III powstania śląskiego, jeden z najbardziej prominentnych działaczy politycznych dwudziestolecia międzywojennego.

Wojciech Korfanty. Przywódca III powstania śląskiego

Wybitny polityk, działacz niepodległościowy, socjalista, którego bogaty życiorys pokazuje przemiany i polskie życie polityczne przed i po odzyskaniu niepodległości. 

Ignacy Daszyński. Premier, marszałek Sejmu II Rzeczypospolitej

Napoleon Cybulski urodził się 14 września 1854 r. w Krzywonosach pod Święcianami na Wileńszczyźnie. Był założycielem krakowskiej szkoły fizjologicznej.

Napoleon Cybulski - lekarz, naukowiec, publicysta i społecznik

Pamiętnik wojenny księżnej Marii Lubomirskiej jest ważnym zapisem dziejów epoki odzyskania niepodległości i kształtowania się państwa polskiego. Portretuje wybitne osobistości zaangażowane w walkę o niepodległość. W audycji o tym, jak wyglądało życie księżnej i o jej prywatnych zapiskach.

Maria Lubomirska. "Do historii przeszła dzięki swoim pamiętnikom"

Zapomniany uczestnik drugiego i trzeciego powstania śląskiego, członek przedwojennej Polskiej Partii Socjalistycznej, pierwszy przewodniczący Rady Pomocy Żydom "Żegota", Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata od 1987 roku.

Ludzie Niepodległości - Julian Grobelny  

Ludzie Niepodległości 22 kwietnia godz. 21:10

Urodzony w 1867 roku - w tym samym, w którym przyszedł na świat Józef Piłsudski - Julian Kossowski był porucznikiem armii carskiej, a w 1895 roku gdy nie mógł podjąć pracy w Polsce - rozpoczął pracę na Syberii. 

Zasłynął jako konstruktor mostów. Julian Kossowski

Bohater walk o niepodległość, współzałożyciel (wraz z Józefem Piłsudskim ) Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego, żołnierz Legionów, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej.

Szef Wojskowego Biura Historycznego. Generał Marian Kukiel

Był działaczem niepodległościowym i bojowcem Organizacji Bojowej PPS. 

Stefan Okrzeja. Ikona polskiego ruchu robotniczego

W styczniu minęła 125 rocznica urodzin Wandy Pełczyńskiej z d. Filipkowskiej - publicystki, działaczki społecznej, posłanki na Sejm w II Rzeczypospolitej. 

Kurierka I Brygady Legionów. Wanda Pełczyńska

Kiedy 100 lat temu wyruszał na wojnę, nie był młodzieńcem, kierującym się romantycznymi porywami, ale doświadczonym nauczycielem i dziennikarzem, wiedzącym dobrze, na co się decyduje.

Bertold Merwin - do końca legionista

Jako publicysta wileńskiego "Słowa" był ważnym recenzentem życia politycznego II Rzeczpospolitej. Związany z ruchem niepodległościowym, wielki admirator Piłsudskiego, po zamachu majowym przez kilka lat parlamentarzysta z ramienia BBWR.

Stanisław Cat-Mackiewicz. Pisarz i polityk

Ludzie Niepodległości 11 marca godz. 21:11

W audycji "Ludzie niepodległości" mówiliśmy o działalności społecznej i patriotycznej tej znanej w XX-leciu międzywojennym aktorki, pieśniarki i tancerki.

Jeździła na front z koncertami dla żołnierzy. Hanka Ordonówna

Ludzie Niepodległości 4 marca godz. 21:10

Ludwik Zamenhof urodził się 15 grudnia 1859 w Białymstoku, mieście ówcześnie leżącym na terytorium Imperium Rosyjskiego. Dzieciństwo upłynęło w środowisku wielonarodowościowej społeczności Białegostoku, złożonej głównie z Żydów, Polaków, Rosjan i Niemców. 

Ludwik Zamenhof - marzyciel i wizjoner świata idealnego

Ludzie Niepodległości 18 lutego godz. 21:10

Losy gen. Stanisława Maczka -  dowódcy I Dywizji Pancernej - odzwierciedlają historię Polski i obrazują trudy, jakich doświadczali Polacy. 