Rozmawiamy o wszystkim, co najistotniejsze w relacji Człowiek-Ziemia. Od energetyki przez ochronę przyrody, po nawyki konsumenckie. Co tak naprawdę oznacza bycie "eko"?

Tworzy film o parku narodowym, który miał być, ale ciągle jeszcze nie powstał- Anna Korczyńska współproducentka filmu "Nadzieja. Film o Turnickim" z The Climate Lab mówi, że to jej miejsce na ziemi. "Najdziksze miejsce w Polsce", "wrota Bieszczad", "druga Puszcza Białowieska” - tak mówi się o obszarze Pogórza Przemyskiego, na którego terenie od kilkudziesięciu lat nie może powstać Turnicki Park Narodowy. O tym miejscu powstaje właśnie film pt."Nadzieje.Film o Turnickim". Jeśli chcecie w jednym miejscu zobaczyć cztery największe polskie drapieżniki: żbika, rysia, wilka i niedźwiedzia oraz obejrzeć tysiące drzew o wymiarach pomnikowych posłuchajcie rozmowy Marty Hoppe

Dialog z Planetą

Turnicki Park Narodowy- kiedy?

Rośliny pachną, wabią, grają kolorem, czasem oszukują. Żeby "uprawiać seks", rośliny potrzebują motyli, muchówek, pszczół, ciem, chrząszczy, kolibrów - przenośników, czasem jednak w tej roli pojawia się wiatr.. Z biologiem, Profesorem Marcinem Zychem rozmawia Marta Hoppe.

Miłość w świecie roślin

Wyprawy w teren z unikatową, dziką przyrodą, podglądanie zwierząt w ich naturalnym środowisku, także miejskim - to pasja podróżnika, ornitologa i przyrodnika Michała Adamowicza. Jego badania naukowe dotyczą populacji rzadkiego, ginącego gatunku ptaka – cietrzewia. Opowiedział nam m.in o akcji "Chronić Cię Trzeba”.

Bagna wciągają metaforycznie

Z jednej strony słyszymy, że Polska wysycha. Z drugiej docierają do nas informacje o zalanych wsiach, o Bugu, który wystąpił z koryta rzeki i jest bardzo niebezpieczny, o nadmiarze wody. Co to znaczy, że woda ucieka z naszego kraju w błyskawicznym tempie? Jak chronić nasze zasoby wodne? Czy susze i powodzie to już stała rzeczywistość w Polsce? Dlaczego w Polsce źle gospodarujemy wodą i co to znaczy? Z dr Alicją Pawelec z WWF Polska rozmawia Marta Hoppe.

Jak powstaje powódź?

Zamiast na zakupy do sklepu, idź do lasu. Nie tylko wzbogacisz swoją dietę, ale też uwolnisz głowę. Każda pora roku jest dobra na wycieczkę do lasu i zbieranie darów natury - namawia Piotr Ciemny, bloger i autor książek "Dzikie zioła sezonowo" oraz "Chwasty od kuchni", z którym rozmawia Martyna Matwiejuk.

Co przynieść z lasu zimą?

Sarna w kąpieli błotnej, lis jedzący jabłka, czy wilczyca bez jednej nogi - takie sceny z życia dzikich zwierząt obserwuje Dawid Popończyk, znany jako Leśny Kawaler. Las to dla niego drugi dom a jego mieszkańców traktuje jak rodzinę. Swoje wyprawy i spotkania z dzikimi zwierzętami rejestruje i publikuje w internecie. Przy okazji dzieli się wiedzą na temat przyrody. Na spotkanie z Leśnym Kawalerem zaprasza Weronika Puszkar.

Dawid na tropie wilków

To rozmowa o szacunku dla przyrody, o tym, czego możemy się od niej nauczyć i o tym, jak jak nasza krótka, bo 70 - 80 letnia perspektywa, zakłóca postrzeganie życia i procesów, które zachodzą w naturze. Z Człowiekiem z Puszczy, Adamem Zbyrytem rozmawiamy też o trudnej ale fascynującej sztuce obserwowania ptaków - zapraszam Piotr Firan.

Popatrz na las z perspektywy lasu

PFAS, znane jako „wieczne chemikalia”, zostały znalezione w kurtkach i ubraniach sportowych w kilkunastu krajach Europy, Ameryki, Azji i Afryki. Jednym słowem nosimy chemiczne ubrania, które są niebezpieczne dla naszego zdrowia. Ale jak podkreśla Joanna Sawicka-Gajin z Fundacji Kupuj Odpowiedzialnie, nie tylko ubrania mogą te chemikalia zawierać, o czym rozmawia z Mateuszem Kulikiem.

Chemia w ubraniach

Kompostownik w ogródku nikogo nie dziwi, ale okazuje się, że z powodzeniem nasze organiczne odpadki możemy kompostować też na balkonie, czy tarasie, a nawet w domu. Możemy wybrać tradycyjny sposób kompostowania, albo japoński. O szczegóły Kuba Jamrozek zapytał Joannę Baranowską, blogerkę z Organiczni.eu, autorkę książki „Jak kompostować? To proste!”

Dżdżownice na balkonie

Model gospodarki, który polega na dzieleniu się, pożyczaniu, ponownym użyciu, naprawie, odnawianiu i recyklingu istniejących materiałów jest coraz bardziej popularny na całym świecie. Czym jest i jak działa Gospodarka Obiegu Zamkniętego? Ile potrwać może zmiana gospodarki linearnej na cyrkularną? O tym z Piotrem Bruździakiem ze Stena Recykling rozmawia Mateusz Kulik.

Czym jest i jak działa GOZ

Można z nich zrobić np. słodzik i barwnik do dżinsów. Maciej Multan poddał winylowe rękawiczki recyklingowi i wydobył z nich kwas ftalowy. Otrzymał za to nagrodę w konkursie Talenty Jutra i zapowiada kontynuację badań. Z Maćkiem,  stypendystą "Queen Hedvig Scholarship" i  stażystą w Instytucie Chemii Organicznej rozmawia Weronika Puszkar.

Co można zrobić z plastikowych rękawiczek? 

Zanim kupisz następny, wymarzony ciuch posłuchaj tego podcastu! Dlaczego niektóre ubrania są toksyczne? Co zła moda ma wspólnego z naszymi hormonami? Dlaczego Morze Aralskie wysycha? Czemu skóra ekologiczna to bardzo zły wybór? Czy skóry roślinne to nasza przyszłość? Odpowiada autorka bloga Świadomy konsument mody –Ola Włodarczyk, która była gościem Kamila Jasieńskiego.

Warto być niemodnym

Każdy z nas – bez względu na miejsce zamieszkania  ma wpływ na to, co dzieje się w morzach i oceanach. To od naszych dzisiejszych decyzji zależy, czy ekosystemy morskie pozostaną zdrowe i tętniące życiem, a pysznymi rybami na świątecznym stole będą mogły się cieszyć także przyszłe pokolenia. Już dziś przeciętnie mieszkaniec Ziemi zjada 20,2 kg ryb i owoców morza rocznie, a przewiduje się, że do 2030 roku liczba ta wzrośnie do 21,4 kg. Nie trzeba być ekspertem, by wiedzieć, które ryby wybierać-wybierając ryby ze znakiem MSC, wspieramy tych rybaków, którzy działają w sposób odpowiedzialny, z poszanowaniem środowiska, tak by ekosystemy morskie pozostały zdrowe i pełne ryb. Z Joanną Ornoch z MSC rozmawia Weronika Puszkar.

Jakie ryby warto zjadać?

Do tej pory rekordem chłodu w Polsce jest temperatura -41 st. C., która została odnotowana w 1940 roku w Siedlcach. Natomiast najchłodniejszą zimą była ta z 1963 roku. 28 lutego w Lubaczowie temperatura spadła aż do -38, 6 st., a dzień później wynosiła -34 st. To są wartości dawno niewidziane na termometrach w naszym kraju. Ostatnie zimy były cieplejsze, więc dla niektórych śnieżyce i mrozy to już historia – o czym Weronice Puszkar opowiada Grzegorz Walijewski, rzecznik IMGW.

Bo zimą ma być zimno

Tylko 1% zasobów wodnych na świecie to woda słodka użyteczna dla ludzi. Naukowcy alarmują, że jeśli nie zaczniemy szanować wody, to za kilkadziesiąt lat okresów z jej niedoborami będzie coraz więcej. Jak do tego nie dopuścić? Mamy dla Was kilka rad, jak poprzez dobrą zabawę, eksperymenty, czy rodzinne wyzwania uczyć się szacunku do wody. O tym w rozmowie z Oliwią Krettek Magda Derdończyk z Mamy Projekt.

Jaki jest ślad wodny w kanapce, spodniach, czy smartfonie?

Książki, płyty, porcelana, meble, zdjęcia, antyki, ubrania z metkami, buty, paski, torby a nawet obrazy. To wszystko leży na śmietnikach  i czeka na nowych właścicieli.Marta Pęczak, autorka profilu- Klika ze śmietnika, jest jedną z wielu osób, które buszują po śmietnikach w poszukiwaniu wszystkiego.

Skarby wygrzebane na śmietniku

Na naszych oczach zmienia się rola motoryzacji. Kiedyś samochód był symbolem statusu materialnego, dzisiaj pokolenie Z przesiada się na hulajnogi, korzysta z rozwiązań carsharingowych, usług taksówkowych i komunikacji miejskiej. Czy zrezygnujemy z samochodów prywatnych? Z Martą Żakowską, autorka książki "Autoholizm, jak odstawić samochód w polskim mieście" rozmawia Kamil Jasieński.

Czy zrezygnujemy z samochodów prywatnych?

Czy ziemia uniwersalna jest dobra dla każdej rośliny? Jaki kwiat wybrać, by zobaczyć najszybsze efekty rozrostu? Co zrobić, kiedy nasza roślina zachoruje? Plantswapp to ludzie, którzy pomogą, doradzą, zaopiekują się naszymi, zielonymi zdobyczami. O wirtualnym targu roślinnym Marta Hoppe rozmawia z Bartkiem Klukaczewskim z plantswapp.

Zielono mi

Potem mikrocząsteczki plastiku zjadają ryby, a następnym ogniwem jesteśmy my- ludzie. Dlaczego produkujemy tony śmieci? Jakie błędy popełniamy segregując odpady? Jaka jest druga strona kosza? Co dzieje się z odpadami, gdy od nas odjadą? Gdzie zgłosić nielegalne wysypisko śmieci? Czym są PSZOKI? O tym, co dobre dla naszej planety Jakubowi Jamrozkowi opowiada Monika Michalska, Pani od odpadów.

Co minutę w oceanach ląduje ciężarówka śmieci!

Dawniej leśnicy mieszkali w lasach i każdego dnia monitorowali je, doglądali, po prosu tam byli. Dziś, żeby obejrzeć las od środka i sprawdzić, co dzieje się z drzewami korzystać można z teledetekcji, czujników hiperspektralnych, czy dronów, które docierają do miejsc dla człowieka niedostępnych. Do lasów coraz śmielej wkracza także sztuczna inteligencja. A leśnik bywa w lesie tylko czasami. O lasach przyszłości z prof. Krzysztofem Sterańczykiem - Zastępcą Dyrektora ds. Naukowo-Badawczych Instytutu Badawczego Leśnictwa rozmawia Weronika Puszkar <

Las przyszłości

Ubrania z ropy i wykorzystywanie dzieci w przemyśle odzieżowym. Wiskoza i bawełna, których produkcja niszczy lasy i pochłania ogrom zasobów wody. Certyfikaty ekologiczne, na które warto zwracać uwagę i utylizacja zużytych ubrań. Joanna Studzińska Kolektywu "Mamy Projekt" opowiada o tym wszystkim Oliwii Krettek, Zaprasza też do ciekawego miejsca na mapie Warszawy, jakim jest  "Punkt zwrotny" EkoCentrum z pokojami zagadek o przemyśle odzieżowym.

Ubrania z ropy

Utopione telefony, kamerki sportowe, hulajnogi, a nawet sejfy- takie "skarby" nurkowie znajdują sprzątając polskie wody. Co dzieje się z tymi rzeczami, na czym polegała akcja sprzątania podwarszawskich akwenów? O Deepspocie i tym, dlaczego warto szukać targów nurkowych Matusz Kulik rozmawiał z  Kubą Cieslakiem z nurkolog.pl oraz Michałem Kosutem z Deepspotu.

Nurkowy finał Sprzątania Świata

Czy wiesz jaką drogę pokonuje informacja zanim dotrze do naszego telefonu i komputera? Ile zużywamy energii, ile produkujemy dwutlenku węgla korzystając z internetu? Dziennie potrzeba kilku drzew, by to zrównoważyć! O moim i Twoim śladzie węglowym związanym z internetem, bez którego nie umiemy już żyć rozmawiają Oliwia Krettek i Magda Derdończyk z Mamy Projekt

Ile potrzebujemy papieru, aby wydrukować cały internet? 

Scrollowanie, które szkodzi planecie. Zakupy w internecie mniej ekologiczne, niż te w sklepie robione na żywo.Higiena internetowa, która może pomóc w walce z nadmierną emisją  CO 2. O naszym śladzie węglowym z  Magdą Derdończyk z Eko Eksperymentarium rozmawia Weronika Puszkar.

Wiesz ile dwutlenku węgla produkujesz wrzucając jednego posta? 

To plan Moniki Konarzewskiej, autorki bloga Zielona wśród ludzi. Zainspirowała ją do tego Virginia Yurich, autorka bloga 1000 hours outside, która od kilku lat stara się, by jej rodzina spędzała na zewnątrz średnio 3 godziny dziennie. Spędzanie czasu na świeżym powietrzu, w parku, czy lesie sprawia, że będziemy szczęśliwsi i spokojniejsi. A przy okazji takich spacerów można zrobić ciekawe zdjęcie i wziąć kąpiel leśną. Z Moniką Konarzewską rozmawia Marta Hoppe.

1000 godzin na świeżym powietrzu

Gdzie znika woda? Czy Polska pustynnieje? Jak łapać wodę? Jaki wpływ na moje i Twoje życie ma regulowanie rzek, wycinanie lasów, zatruwanie jezior, czy osuszanie całych powiatów przez kopalnie? Czy i kiedy tej wody nam może zabraknąć? O wodzie Jan Mencwel, autor książki „Hydrozagadka. Kto zabiera polska wodę i jak ją odzyskać” rozmawia z Kamilem Jasieńskim.

 Jak się sadzi deszcz?

Jeszcze 200 lat temu wszyscy ludzie na całej Ziemi zużywali rocznie prawie 6-krotnie mniej energii, niż dzisiaj wytwarza jedna polska elektrownia. Skąd się bierze energia i ciepło, jakie są jej typy i jak ją oszczędzać? Z Martą Derdończyk z Kolektywu Mamy Projekt rozmawia Oliwia Krettek.

Złap prąd

Gościem Kamila Jasieńskiego jest Mikołaj Banasiński, autor fanpage’a Szukam w lesie. Mikołaj szuka i sprząta. Czego szuka? Szuka śmieci. Chce odchudzić lasy. Jego pierwszy, proekologiczny cel to wyniesienie z lasu 1000 worków odpadów. To co wynosi nie tylko liczy, ale i waży. Mikołaj  zachęca też do dzielenia się informacjami dotyczącymi nielegalnych wysypisk, ich lokalizacji i rozmiarów. Czy to w ogóle ma sens, gdy jedna osoba las sprząta, a dziesięć innych w nim śmieci?

Szuka w lesie

Autorka książek „Minimalizm po polsku” i „Minimalizm dla zaawansowanych”, Anna Mularczyk-Meyer, radzi jak uniknąć nadmiaru w święta. Dlaczego warto planować przygotowania do tego szczególnego okresu? Które ozdoby choinkowe możemy nazwać ekologicznymi? Odpowiedzi na te pytania poznacie w podcaście. Jak wdrażać minimalizm na co dzień? Według naszej rozmówczyni, może się to udać przede wszystkim dzięki drobnym działaniom podejmowanym systematycznie. Posłuchajcie, co pozostaje najbardziej ekologicznym aktem w obecnym świecie. Na rozmowę zaprasza Martyna Matwiejuk.

Święta w duchu minimalizmu 

O pięknie nieokupionym cierpieniem zwierząt i etycznych kosmetykach. Jak rozpoznać kosmetyki nie testowane na zwierzętach? Jakie regulacje prawne obowiązują w Europie i Polsce? Gościem podcastu jest Katarzyna Konopa - prezeska Stowarzyszenia Kosmetyki bez Okrucieństwa i właścicielka studia PINK MINK Studio - Vegan Make Up​